خودکشی شیشه

پدیده ای به نام خودکشی شیشه

دلایل و روش‌های جلوگیری از آن

حتما با این صحنه در صنعت و یا روتین زندگی خود مواجه شده اید که شیشه ی سکوریت به ناگهان و در دستان شما و یا حتی بدون لمس و در پالت و یا حتی پس از نصب بروی محصول به یکباره و به استنباط ما ( بی دلیل ) میشکند . این در حالی است که خیلی از ما دلیل این شکست های ناگهانی را ندانسته و این اتفاق برایمان بسیار گنگ و پر از ابهام است . امروز میخواهیم در مورد دلایل شکست ناگهانی شیشه های سکوریت را بررسی کرده و روش های جلوگیری از آن را مطرح کنیم .

شیشه سکوریت یا شیشه‌های ایمنی به دلیل مقاومت بالا در برابر ضربه و حرارت، در صنعت ساختمان، خودرو لوازم خانگی و بسیاری از کاربردهای صنعتی به‌کار گرفته می‌شوند. اما یکی از پدیده‌هایی که ممکن است در این نوع شیشه‌ها رخ دهد، پدیده‌ای به نام "خودکشی شیشه" است. این اصطلاح برای توصیف شکستن ناگهانی و غیرمنتظره شیشه سکوریت به‌کار می‌رود، حتی زمانی که هیچ فشاری آشکار بر روی آن اعمال نشده است. این پدیده نه تنها باعث بروز مشکلات ایمنی می‌شود، بلکه هزینه‌های اضافی برای تعویض شیشه‌های شکسته نیز به‌همراه دارد. در این مقاله به تعریف خودکشی شیشه، دلایل آن و روش‌های جلوگیری از این پدیده پرداخته می‌شود.

خودکشی شیشه یعنی چه ؟

خودکشی شیشه به فرآیند شکستگی ناگهانی شیشه سکوریت اشاره دارد که بدون وجود هیچ گونه عامل فیزیکی خارجی، مانند ضربه یا فشار، اتفاق می‌افتد. در بسیاری از موارد، شیشه‌ای که ظاهراً سالم به نظر می‌رسد، ناگهان و بدون هیچ پیش زمینه ای به اصطلاح ترکیده و به قطعات کوچکی شکسته می‌شود. این نوع شکستگی به دلیل فرآیند تولید و ساختار درونی شیشه سکوریت رخ می‌دهد، جایی که تنش‌های داخلی و ناخالصی‌های موجود در شیشه می‌توانند منجر به چنین پدیده‌ای شوند. این پدیده در صورت رخ دادن در شیشه‌های بزرگ و یا شیشه‌های نصب شده در ارتفاع بالا می‌تواند منجر به خطرات ایمنی و مالی قابل توجهی شود.

دلایل خودکشی شیشه

1. ناخالصی‌های نیکل سولفید

یکی از اصلی‌ترین دلایل خودکشی شیشه، وجود ناخالصی‌های نیکل سولفید در ساختار شیشه است. نیکل سولفید یک ترکیب شیمیایی است که در طول فرآیند تولید شیشه خام به‌صورت ناخالصی در داخل شیشه باقی می‌ماند. این ذرات به دلیل تغییرات دما و فشارهای داخلی ممکن است منبسط شده و پس از سکوریت شیشه باعث ایجاد ترک‌های داخلی در شیشه سکوریت شده و در نهایت به شکستگی ناگهانی شیشه منجر می‌شود.

نیکل سولفید در دماهای بالا به‌وجود می‌آید و در طی فرآیند سرد شدن، به آرامی تغییر فاز می‌دهد. این تغییر فاز می‌تواند تنش‌های درونی شیشه را افزایش داده و در نهایت به شکستگی منجر شود. حتی اگر این ذرات بسیار کوچک باشند، می‌توانند بر پایداری شیشه تأثیر بگذارند و منجر به خودکشی شیشه شوند.

متاسفانه این ناخالصی به هیچ عنوان در شیشه های خام قابل مشاهده و جداسازی نمی باشد و از این رو این مسئله تولید کنندگان شیشه سکوریت را با چالش های فراوانی روبرو کرده است.

2. تنش‌های حرارتی و مکانیکی

شیشه سکوریت به دلیل فرآیند خنک‌سازی سریع، دارای تنش‌های داخلی است. در واقع یکی از ویژگی هایی که باعث ایجاد تمایز بین شیشه سکوریت و شیشه خام می‌شود حبس این تنش ها و انرژی ها در داخل مغز شیشه است . این تنش‌ها در صورتی که به‌درستی مدیریت نشوند، می‌توانند باعث ایجاد شکستگی‌های ناگهانی شوند. شیشه‌های سکوریت معمولاً در دماهای بالا تولید می‌شوند و سپس به‌سرعت خنک می‌شوند تا به مقاومت بالایی دست یابند. اما اگر در این فرآیند کوچک‌ترین اشتباهی در تنظیمات دمای کوره رخ دهد یا شیشه به‌درستی خنک نشود، تنش‌های داخلی بیش از استاندارد افزایش یافته و خطر خودکشی شیشه بیشتر می‌شود.

همچنین، در صورت وجود تنش های حرارتی و عدم اعمال فرایند های صحیح حرارتی بروی شیشه در کوره های سکوریت ، در صورت قرار گرفتن شیشه در معرض تغییرات شدید دما (مانند سرد و گرم شدن سریع) این عمل می‌تواند تنش‌ها را افزایش داده و منجر به شکست شود. این مسئله به‌ویژه در شیشه‌هایی که در نمای خارجی ساختمان‌ها نصب می‌شوند و در معرض تابش مستقیم خورشید و سرمای شب قرار دارند، بیشتر مشاهده می‌شود.

3. فشارهای داخلی

شیشه سکوریت به دلیل تنش‌های داخلی خود مستعد فشارهای اضافی است. این تنش‌ها ممکن است به دلیل نصب نادرست افزایش یابند. به‌عنوان مثال، اگر شیشه در هنگام نصب تحت فشارهای مکانیکی ناهموار قرار گیرد، تنش‌های داخلی می‌تواند افزایش یافته و در نهایت باعث شکستگی شود. این مشکل معمولاً در شیشه‌هایی که به‌طور نادرست نصب شده‌اند یا از فریم‌های نامناسب استفاده می‌کنند، مشاهده می‌شود.

4. آسیب‌های فیزیکی قبلی

آسیب‌های کوچک یا ترک‌های میکروسکوپی که در طی حمل‌ونقل یا نصب به شیشه وارد می‌شوند، ممکن است به‌مرور زمان بزرگ‌تر شوند و منجر به شکستگی ناگهانی شوند. این نوع آسیب‌ها ممکن است در ابتدا بسیار جزئی به‌نظر برسند، اما با گذشت زمان و در اثر تنش‌های داخلی، می‌توانند به خودکشی شیشه منجر شوند.

روش‌های جلوگیری از خودکشی شیشه

اگر دلیل شکست شیشه تنش های حرارتی و یا ایراد در فرایند نصب و یراق آلات آن باشد پیشگیری از خودکشی شیشه با اتخاذ تدابیر مناسب در فرآیند تولید با کاهش تنش های حرارتی و همچنین با اصلاح فرایند نصب شیشه امکان‌پذیر است. اما در صورتی که دلیل خودکشی شیشه نیکل سولفید باشد تنها روش‌ جلوگیری از پدیده خودکشی استفاده از تکنیک "هیت سوکینگ" است.

استفاده از کوره‌های هیت سوکینگ (Heat Soaking):

هیت سوکینگ یکی از مؤثرترین روش‌ها برای جلوگیری از خودکشی شیشه است. این فرآیند به‌طور خاص برای شیشه‌های سکوریت طراحی شده است و هدف آن حذف ناخالصی‌های نیکل سولفید و کاهش تنش‌های داخلی شیشه است. در این روش، شیشه‌های تولید شده در یک کوره مخصوص قرار داده می‌شوند و تحت دماهای بالا به‌مدت چند ساعت قرار می‌گیرند. این دما به‌گونه‌ای تنظیم می‌شود که هرگونه ناخالصی نیکل سولفید تغییر فاز داده و تنش‌های احتمالی درون شیشه از بین بروند. این فرآیند شیشه‌ها را به‌گونه‌ای "آزمون" می‌کند که هرگونه شکستگی احتمالی در محیط کنترل شده کوره اتفاق بیفتد و نه در محیط واقعی پس از نصب. این فرایند به‌ویژه برای شیشه‌هایی که در مکان‌های حساس مانند برج‌ها یا ساختمان‌های بلند نصب می‌شوند و یا پل هایی که کف های شیشه ای دارند توصیه می‌شود.

کنترل کیفیت در فرآیند تولید

یکی دیگر از روش‌های جلوگیری از خودکشی شیشه به دلیل تنش حرارتی ، بهبود فرآیندهای تولید و کنترل کیفیت دقیق‌تر است. استفاده از مواد خام باکیفیت و بدون ناخالصی، کنترل دمای مناسب در کوره‌ها و رعایت استانداردهای تولید می‌تواند از بروز این پدیده جلوگیری کند.

نصب صحیح شیشه

یکی از عوامل مهم دیگر، نصب صحیح شیشه است. شیشه‌های سکوریت باید با دقت و توسط تکنسین‌های مجرب نصب شوند تا از وارد شدن فشارهای ناهموار به شیشه جلوگیری شود. استفاده از فریم‌های مناسب و رعایت فاصله‌های استاندارد در طراحی می‌تواند به کاهش خطر خودکشی شیشه به دلیل طراحی و نصب نامناسب کمک کند.

نتیجه‌گیری

خودکشی شیشه یکی از پدیده‌های پیچیده در صنعت شیشه سکوریت است که می‌تواند به دلیل وجود ناخالصی‌های نیکل سولفید، تنش‌های داخلی، یا آسیب‌های فیزیکی رخ دهد. با این حال، با استفاده از تکنیک‌هایی مانند هیت سوکینگ، کنترل کیفیت در فرآیند تولید و نصب صحیح شیشه، می‌توان از بروز این پدیده تا حدودی جلوگیری کرد. اتخاذ این تدابیر می‌تواند به کاهش خطرات و هزینه‌های ناشی از شکست ناگهانی شیشه کمک کند و در عین حال ایمنی و دوام بیشتری برای محصولات شیشه‌ای به‌همراه داشته باشد. محدودیت‌های استفاده از کوره‌های هیت سوکینگ در ایران در حالی که کوره‌های هیت سوکینگ یکی از مؤثرترین روش‌ها برای جلوگیری از خودکشی شیشه در دنیا هستند، متاسفانه دسترسی به این تکنولوژی در ایران محدود است. بسیاری از تولیدکنندگان داخلی شیشه به دلیل هزینه‌های بالای تهیه و راه‌اندازی این نوع کوره‌ها، توانایی استفاده از این روش را ندارند. این محدودیت باعث می‌شود که تولیدکنندگان ایرانی به سایر روش‌های کنترل کیفیت و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید روی آورند تا خطرات خودکشی شیشه را به حداقل برسانند. اما بدیهی است که به دلیل عدم توانایی در شناسایی و‌جداسازی ناخالصی نیکل سولفید نمیتوانند آن را به صفر برسانند.

تعهد شرکت جام ایمن به کنترل کیفیت فرآیند سکوریت

‌شرکت تولیدی شیشه سازان جام ایمن با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های پیشرفته و استفاده از فرآیندهای دقیق تولید، توانسته است تمامی مراحل تولید شیشه‌های سکوریت را با دقت بالا کنترل کند. با وجود محدودیت‌های موجود در دسترسی به کوره‌های هیت سوکینگ در ایران، این شرکت همواره فرآیندهای خود را به‌گونه‌ای تنظیم کرده که از بروز تنش‌های حرارتی در شیشه‌ها جلوگیری کند. این شامل کنترل دقیق دمای کوره‌ها، خنک‌سازی منظم ارتقای فن های کوره ها و بهینه سازی انرژی و به‌کارگیری مواد اولیه باکیفیت است. جام ایمن با تعهد به کیفیت و ایمنی، به یکی از برترین تولیدکنندگان شیشه‌های سکوریت در کشور تبدیل شده است. ما همواره تلاش کرده‌ایم تا محصولاتی با دوام کیفی مطابق با استانداردهای جهانی تولید کنیم و در این راستا تمام تلاش خود را در سیستم سازی و استفاده از تکنولوژی و روش های نوین تولید و به کارگیری نیروهای مجرب جهت جلب رضایت مشتریان داخلی و خارجی کرده ایم.

انتخاب جام ایمن به معنای انتخاب امنیت، کیفیت و تخصص است.